Có thể nói sức mạnh của Tây Ban Nha là điều không thể bàn cãi, và trước giải nhiều người cũng đã đặt đội bóng xứ Iberia cho ứng cử viên chức vô địch. Đặc biệt sau trận đại thắng 4-1 trước Nga và đêm qua là 2-1 trước Thụy Điển khiến niềm tin ấy càng được khẳng định.
Thế nhưng đó cũng là những gì mà “Bò tót” thể hiện qua 7 lần dự VCK Euro trước đây, ngoại trừ chức vô địch đầu tiên cách đây đã 44 năm khi họ là chủ nhà. Phải có lí do chính đáng, Tây Ban Nha mới được phong “Vua”, mà lại là “Vua vòng loại”.
Điểm qua lịch sử gần đây nhất, tại Euro 2004, TBN cũng hạ chính Nga trong trận ra quân, nhưng kết cục vẫn phải xách vali về nước sớm. World Cup 2006, cũng trong trận đầu tiên của vòng bảng, họ đại thắng một đội bóng Đông Âu khác là Ukraina với tỉ số 4-0, trước khi bị người Pháp đá văng ngay từ vòng 1/8. Khi những bài học từ quá khứ vẫn còn "nóng hổi", người TBN đã tỏ ra e dè hơn và bình tĩnh nhìn nhận những vấn đề còn tồn tại.
* Vấn đề con người:
Iker Casillas, Puyol, Sergio Ramos, Xabi Alonso, Iniesta, Cesc Fabregas, Fernando Torres...đều là những hảo thủ, những cái tên đã trở nên quen thuộc trên các sân cỏ của La Liga và Premier League. Nhưng họ không đồng nghĩa với chiến thắng.
TBN chỉ lên ngôi vô địch từ thuở “hồng hoang” của Euro. Kể từ sau lần lên ngôi vào năm 1964 đó, tất cả những gì Tây Ban Nha làm được chỉ là vào tới trận chung kết Euro 1984 và bị chặn lại bởi một ĐT Pháp xuất chúng của những Platini, Giresse, Tigana hay Luis Fernandez.
Tại sao lại như vậy? Primera Liga là một thương hiệu nổi tiếng bao nhiêu thì ĐT TBN lại là cái tên lu mờ bấy nhiêu trong những cuộc hội ngộ của bóng đá đỉnh cao. Câu trả lời là: Primera trước nay vốn chủ yếu sống nhờ vào các ngôi sao ngoại quốc. Chất lượng và danh tiếng của giải đấu này phần lớn được tạo dựng từ đội ngũ lính đánh thuê đến từ tứ xứ. Làn sóng “sao ngoại” tràn vào La Liga đã cướp đi cơ hội trui rèn và thể hiện mình của các tài năng bản địa. Hãy nhìn vào Real Madrid và Barcelona, người ta sẽ dễ dàng nhận thấy hình bóng của Primera Liga trong đó thay vì hình hài của đội tuyển Tây Ban Nha.
Lịch sử của Real Madrid được ghi nhớ bởi những cái tên như Ferenc Puskas, Di Stefano, Raymond Kopa, Hugo Sanchez, Carlos, Zidane, Figo, Ronaldo, Beckham...và bây giờ là những Nistelrooy, Robinho, Robben, Pepe...Lịch sử Barca được chiếu rọi bởi những Kocsis, Cruyff, Maradona, Lineker, Romario, Stoichkov, Koeman. Figo...và mới nhất là những Ronaldinho, Eto’o, Messi, Henry, Marquez...
Sống dựa vào "ngoại binh", thử hỏi làm sao các cầu thủ Tây Ban Nha “lớn” được?! Đúng là trong những thập niên qua, bóng đá TBN cũng sản sinh ra một số tài năng như Butragueno hay Raul chẳng hạn. Nhưng số lượng các tài năng bản địa như thế là quá ít để có thể vươn tới đỉnh cao. Và điều này khiến người ta nghĩ đến bản sắc.
* Thiếu đi bản sắc:
Lịch sử đã khẳng định, mỗi đội bóng muốn đi đến “đài vinh quang” đều phải tạo lập được cho mình một bản sắc riêng. Cũng như võ thuật vậy, môn phái nào có được những ngón đòn độc đáo, đánh vào sự bất ngờ của đối phương thì sẽ áp đảo “quần hùng” và gặt hái thành công.
Trong bóng đá, ai hâm mộ môn thể thao “Vua” cũng đều có thể đọc vanh vách lối chơi cũng như bản sắc của từng đội bóng hàng đầu thế giới: Brazil với lối chơi hoa mỹ của vũ điệu Samba đã khuynh đảo bóng đá thế giới hàng trăm năm qua, Pháp được gắn với sự hào hoa của những quý tộc, Italia nổi tiếng với hệ thống phòng thủ bất khả chiến bại, Hà Lan được nhắc đến với lối chơi bóng tổng lực,… Và thực dụng hơn là những đội bóng chỉ gây bất ngờ ở một mùa giải bởi lối chơi độc đáo nhưng mang lại thành công. Cụ thể là Đan Mạch (1994) và Hy Lạp gần đây nhất. Vậy người ta đặt câu hỏi, TBN có gì? Câu trả lời có sẵn luôn: Chẳng gì cả.
Người ta chưa từng thấy ở TBN một lối chơi hay bản sắc gì cụ thể, tức là lịch sử bóng đá quốc gia Tây Ban Nha cũng không có gì nhiều để nhắc đến ngoài những kỷ niệm ê chề. Thậm chí, chỉ cần để ý một chút thì sẽ thấy các tuyển thủ nước này chưa bao giờ có chung tiếng hát. Quốc ca của Tây Ban Nha là bản hành khúc Hoàng gia - La Marcha Real, trong khi ấy các cầu thủ không chỉ ở Madrid, nhiều người đến từ xứ Catalan hay xứ Basque… Do lịch sử đấu tranh và bản sắc vùng miền phức tạp, Tây Ban Nha không thể thống nhất nổi một bài quốc ca. Ở Catalan, Basque, người dân hát theo niềm tự hào của mình…
Bởi vậy, những gì TBN đã thể hiện trong 2 vòng đấu vừa qua có thể khiến một số người hâm mộ cảm thấy hỉ hả. Thế nhưng, với những vấn đề còn tồn tại, liệu lòng tin ở người hâm mộ với đội bóng xứ “Bò tót” sẽ còn bao nhiêu phần trăm?
